مصطفی در کافهای واقع بر تپهای در محلهای شلوغ به نام جمیزه کار میکرد که در نزدیکی محل انفجار ویرانگر چهارم اوت بندر بیروت قرار داشت. او میگوید: «همه چیز ناگهان فروریخت.»
او افزود: «مثل کابوس بود. هنوز مدام پیش چشمانم ظاهر میشود.»
انفجاری که میگویند به علت آتش گرفتن اتفاقی ۲۷۰۰ تن نیترات آمونیوم رخ داد، این کافه را هم ویران کرد. نیترات آمونیوم در تولید کود و استخراج معدن به کار میرود و این محموله عظیم را در شرایط بدی در انباری نگهداری میکردند که اکنون تعطیل شده است.
مصطفی معروف به لاتیزا بومبه یکی از مشهورترین زنپوشان لبنان است. آپارتمانش در حادثه انفجار نسبتاً هیچ آسیبی ندیده است اما به علت آن که فعلاً بیکار شده به ناچار آنجا را تخلیه و به خانه مادرش نقل مکان کرده است. این انفجار خانه و زندگی بسیاری را ویران و حدود ۳۰۰ هزار نفر را بیخانمان کرد.
حالا که مصطفی به خانه مادری بازگشته باید دوباره به پستو بخزد. او میگوید: «مادرم نمیداند من همجنسگرا هستم، زنپوشی که جای خود دارد.» لاتیزا بومبه که در معرفی خود در صفحه اینستاگرامش نوشته «شهوانی و ناپسند» جزو معروفترین شخصیتهای لاتکسپوش (لاتکس: پوشاک از جنس لاستیک چسبان) بیروت است.
انفجار بیروت دستکم ۱۷۲ کشته و هزاران زخمی بر جا گذاشت، ردیف تنگاتنگ ساختمانهای این شهر را به کلی ویران کرد و ایوانها و پنجرهها را درهم کوبید. برای تعمیر خانههای ویران و بازسازی کسبوکارهای مستقل طرحهای جمعآوری کمکهای نقدی و تارنماهای خیریه به راه افتاده است.
اما به گفته دستاندرکاران، ویژگی منحصر به فرد این کمکهای اضطراری توجه ویژه به جامعه دگرباشان است.
ساندرا ملهم و آندریا نجاریان اعضای جامعه دگرباشان بیروت تاکنون بیش از ۱۰ هزار دلار برای دگرباشان آسیبدیده در انفجار گرد آوردهاند.
ساندرا میگوید: «همیشه و نه فقط در موارد اضطراری باید به گروههای محروم توجه ویژه کرد، در مواقع بروز فاجعه که نورعلی نور است. البته که باید به همه گروههای محروم جامعه از جمله نظافتچیان خانه و سالمندان و نه فقط دگرباشان توجه ویژه کرد.»
پولهای گردآوریشده را صرف خرید غذا، پوشاک و دارو از جمله داروی ایدز میکنند. به علت تشدید بحران اقتصادی در لبنان تهیه این مایحتاج حتی قبل از انفجار هم دشوار شده بود. لبنان از پیش هم بر لبه پرتگاه تورم سرسامآوری قرار داشت و لیره لبنان که از قدیم ارزش آن وابسته به ارزش دلار بوده است روزبهروز بیارزشتر میشود.
تعاونی گردآوری پول برای دگرباشان در حال ایجاد بانک اطلاعاتی است تا اثرات فعلی و احتمالی آینده انفجار را بر جامعه دگرباشان دقیقاً شناسایی کند.
با آن که لبنان یکی از آزادترین کشورهای خاورمیانه از نظر رعایت حقوق دگرباشان است، روابط همجنسگرایان همچنان در این کشور تابو است و مجازات آن تا یک سال حبس است. برملا شدن هویت جنسی دگرباشان میتواند تبعات بسیار دردناکی داشته باشد که گاهی به طرد کامل از سوی خانواده منجر میشود.
از ماه اکتبر که انقلاب (ثوره) لبنان شروع شد حقوق دگرباشان در صدر مطالبات قرار داشته است و تظاهرکنندگان در تجمعات شبانه خواهان سرنگونی حکومتی شدند که یادگار جنگ داخلی به شمار میآید و اعضای فاسد آن به کمتر چیزی غیر از منافع خود اعتنا میکنند.
در حالی که انقلاب از صرف سرنگونسازی حکومت فراتر رفته است و به پیکاری برای ساختن جامعهای همهشمولتر تبدیل شده است بازتاب پیکار دگرباشان را میتوان در شعارها، دیوارنگارهها و بحث و جدلهای راه افتاده در سراسر کشور مشاهده کرد.
این انفجار و آسیبی که به زیرساخت مسکن زده است بسیاری مثل مصطفی را وادار کرده به خانه مادری برگردند و به کنجی بخزند تا فقط زنده بمانند.
یکی از معدود مکانهای امن دگرباشان در بیروت عمارت «مادام اوم» در محله جمیزه است. جماعتی سراسر هفته آنجا جمع میشوند تا نمایش و لبخوانی زنپوشان روی کفپوش تکفام زیبای این عمارت را تماشا کنند.
۹ سال پیش مرکز تجمع دگرباشان در محله حمرا در غرب بیروت آغاز به فعالیت کرد اما حلا حبیب، مالک امارت «مادام اوم» در سال ۲۰۱۶ آن را به این عمارت باشکوه قرن نوزدهمی در محله جمیزه انتقال داد.
در انفجار بیروت به عمارت مادام اوم هم آسیب زیادی وارد شد.
حلا میگوید: «مادام اوم رفیق شفیق من است. انگار رفیق از دست رفتهام است. این ساختمان زیبا واقعاً تجلیگاه آزادی بیان به معنی واقعی کلمه است. آدمها میآیند این جا شعر میسرایند، آواز میخوانند، رقص و پایکوبی میکنند، به هم عشق میورزند، حسادت میکنند، مست میکنند و با هم دوست میشوند.»
حلا مصمم است این فضا را احیا کند؛ گرچه نه در همان ساختمان زیرا به شدت آسیب دیده است. او میگوید: «هنوز بهتزدهام. نه میتوانم به آینده فکر کنم و نه فعلاً جای دیگری به ذهنم میرسد. مطمئنم عمارت اوم به هر حال احیا خواهد شد ولی فعلاً روی این جا نمیشود حساب کرد…»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
جنبش جمعآوری کمک برای دگرباشان لبنان حالت جهانی هم پیدا کرده است و حتی بروک لین هایتز و پرل برندگان مسابقه تلویزیونی زنپوشان روپال هم در رسانههای اجتماعی از دگرباشان بیروت حمایت کردند.
گروهی از مهاجران دگرباش لبنانی لندن از جمله دنی نصر روز ۲۲ اوت در وایتچپل واقع در شرق لندن نیز مراسمی با عنوان «بازسازی بیروت به افتخار دگرباشان» برگزار کردند.
او در مصاحبه با ایندپندنت گفت: «بخت آنقدر با من یار بوده است که این جا در بریتانیا و آن طور که خواستهام زندگی کردهام اما در وطنم بسیاری از دوستان و خانوادهام چنین بختی نداشتهاند.
فقط بحث بازسازی فیزیکی بیروت نیست بلکه باید بیروت را به لحاظ معنوی هم احیا کنیم تا فضا و جامعهای که ما عضو آن هستیم نیز احساس کنند بخشی از بیروتاند.»
او افزود: «در این همایش برای شماری از سازمانهای مردمنهاد که در میدان عملاند و همچنین برای کنشگران دگرباش پول جمع میکنند. میزان آسیب چنان زیاد بوده است که باید برای جبران آن آستین بالا بزنیم.»
با بالا گرفتن خشم عمومی نسبت به دولت که شرایط را برای انفجار مهیا کرده و بعد از فاجعه نیز از مردم حمایت نکرده، سازمانهای مردمنهاد و کنشگران میخواهند کمبودها را جبران کنند و عملاً خانه به خانه میروند و به شهروندان رسیدگی، خیابانها را تمیز و ساختمانها را تعمیر میکنند.
در تمام فعالیتها و کمکرسانیها نیز دگرباشان را جزو گروههای آسیبپذیر قرار دادهاند.
دلیله میکداشی از گروه آکسفام لبنان میگوید که همه اقشار نیاز به کمک دارند اما پس ازاین فاجعه بزرگ نباید جامعه دگرباشان را فراموش کرد و باید در کمکرسانیها به آنها توجه ویژه کرد.
میکداشی میگوید: «سالیان سال است که با فعالان عرصه حمایت از دگرباشان همکاری داریم و میخواهیم دراین بحران اخیر نیز کمک کنیم دوباره کمر راست کنند و به زندگی عادی برگردند. برای این منظور باید در کوتاهترین زمان ممکن برای آنان سرپناه و کمکهای اضطراری مانند مشاوره فراهم کنیم.»
نصر میگوید این انفجار و ویرانیهایی که به بار آورد «به بسیاری از مشکلات قبلی چنان دامن زد که دیگر نمیتوان آنها را نادیده گرفت. و به همین دلیل باید در بازسازی بیروت جزو اولویتها باشند».
© The Independent